دکتر جهانگیر تقی پور عضو کالج های سلطنتی جراحان انگلیس و اسکاتلند (فلوشیپ) که بیش از بیست و پنج سال در طب ملی انگلیس و همزمان هفده سال در بیمارستان خصوصی خویش در لندن و هشت سال به عنوان یکی از اعضا اصلی هییت ممتحنه امتحانات تخصصی جراحی در کالج های سلطنتی جراحان بریتانیا و ایرلند تجربه دارد.
دکتر جهانگیر تقی پور با تجربه شخصی خویش به چند سئوال انتخابی خویش در باره غذا و دارو در این صفحه پاسخ داده است
برای باز و بسته شدن جواب هر یک از سوالات زیر بر روی سوال مورد نظرتان کلیک کنید
جواب: از نظر بیولوژیکی فرقی بین سم و دارو وجود ندارد در اصل "همه داروها سمومی هستند" که فقط چنانچه بدرستی مورد استفاده قرار گیرند خواص درمانی دارند. بنابراین تنها اندازه دقیق میزان مصرف داروها (دوز) است که آنها را از سم بودن به دارو بودن متمایز می کند. گرچه استثناعاتی وجود دارد ولی بطورکلی مصرف دارو در دوز مطالعه شده مسمومیتی ایجاد نمی کند و شاید هم گفت که اثرات مضر هر سم هم از "آستانه ئی" تقریبا قابل پیش بینی شروع می شود. بنابراین بطور کلی می توان گفت که مصرف هر دارو هم می تواند بعنوان سم عمل کرده و باعث مسمومیت فرد شود. در نتیجه استفاده داروها باید باتجویز پزشک و توصیه افراد وارد در داروخانه ها صورت گیرد تا نقش داروها، از سم بودن "مسموم کننده" به دارو بودن "شفا دهنده" تبدیل شود.
جواب: گر چه در دنیای امروز با وفور مواد شیمیائی و داروئی با کیفیت های مختلف ما دست در به گریبان هستیم ولی نمی توانیم نقش حیاتی که مواد طبیعی غذائی و مواد داروئی علمی در زندگی روزمره ما بازی می کنند نادیده بگیریم. می توان گفت که تمام مواد موجود در طبیعت دارای فوایدی برای بشر است به شرطه آنکه ما طرز صحیح استفاده از آنها را بدانیم و رعایت کنیم.
از طرف دیگر گر چه در میان مردم عادی برای سم، دارو و غذا حد و مرزی وجود دارد ولی از نظر بیولوژیکی واقعیت چیز دیگری است. چون می توان گفت که تمام مواد موجود در طبیعت چه مایع چه جامد و یا گاز می توانند نقش مضری برای سلامتی انسان هم بازی کنند. به زبان ساده تر مصرف زیادی هر کدام از آنها می تواند با عث عوارض، مسمومیت و حتی مرگ شود. برای مثال نوشیدن زیاد و بیش از حد آب در مدت زمان کوتاه و یا در بیمارانی که بدلیل تغییرات هورمونی، آب بطور غیره طبیعی در بدن آنها انبار می شود، می تواند با عث تشنج و حتی مرگ شود و یا تنفس اکسیژن با درصد بالا و یا خالص در مدتی با عث ایجاد عوارض در بدن و چنانچه ادامه یابد با عث مرگ شود.
بنابراین در مصرف هر ماده غذائی و داروئی باید جانب احتیاط را رعایت کنیم چون تمام مواد موجود در طبیعت اعم از گیاهی و حیوانی و شیمیائی استعداد سمی بودن و ضرر رساندن به انسان را دارند ولی این اصل نیز صحیح است که مصرف مقدار بسیار کمی از بعضی که ما معمولا آنها را "سموم" می نامیم می تواند خطرناک باشد در صورتیکه مصرف زیادتری از دیگری که ما آن را "غذا" می نامیم هم با عث مسمومیت می شوند و داروها و گیاهان دارویی و عطاری از این قاعده مستثنی نیستند.
جواب: بطور کلی غذا به موادی گفته می شود که به بدن ما سوخت و انرژی می رسانند. این مواد غذائی معمولا شامل غذاها، میوه جات و سبزیجات و نوشیدنی ها هستند. گرچه مواد غذائی و نوشیدنی ها هم برروی فکر، مغز و بدن ما تاثیر می گذارند و بقول انگلیسی ها "ما همانیم که آنرا تغذیه می نماییم". اما از نظر قانون مواد داروئی ترکیبات معمولا شیمیائی هستند که برای هدف پیشگیری، تشخیص و درمان بیماریها در انسان و سایر حیوانات ساخته شده اند. برای اطلاعات بیشتر در مورد تاثیر غذاها، میوه ها و نوشیدنی ها بر داروها به دارویاب، مرکز اطلاعات دارویی ایران در
http://www.darooyab.ir/page.aspx?id=18
مراجعه بفرمایید.
دارو باید از چه مراحلی بگذرد تا به بازار برای درمان بیماران عرضه شود؟
جواب: فرایند مراحل تحقیق و عرضه کردن هر دارو بوسیله شرکتهای داروئی بسیار پیچیده و طولانی و پرخرج است.
بطور کلی فرایند و یا پروسه تهیه یک داروی جدید از آزمایشگاه شروع می شود که تیمی متشکل از پژوهشگران شیمیدان و بیولوژیست و افراد آکادمیک دیگر از مراکز دانشگاهی و علمی با تحقیق درباره یک بیماری بخصوص و مواد شیمیائی که بتواند روی درمان آن اثر بگذارد مورد بررسی قرار میدهند و چنانچه زمینه و امیدی در آزمایشات در آزمایشگاه مفید واقع شود به مرحله بعد که آزمایش برروی جانورانی چون موش میمون و سگ است صورت می گیرد که باز چنانچه این مرحله هم با موفقیت و نتایج خوب همراه باشد یعنی علاوه بر مفید بودن عوارض قابل قبولی داشته باشد در این زمان است که به فاز های یک و دو و سه آزمایش آن برروی انسانهای داوطلب (در حقیقت معمولا افرادی هستند که پول می گیرند که داروی جدید روی آنها آزمایش شود) و در مراحل بعدی بطور بسیار وسیع تری در درمان های بالینی برروی افراد مبتلا به آن بیماری بخصوص آزمایش می شود. بدین معنی معمولا در کارآزمائی بالینی بدون اینکه بیماران و پزشکان معالج آنها آگاه باشند به گروهی از آنها داروی جدید و به گروه دیگر مواد بی خاصیت دارو نما (پلاسی بو، که از نظر ظاهری کاملا شبیه داروی اصلی است ولی خاصیت داروئی ندارد) میدهند و سرانجام نتایج گاهی بعد از چندین سال مطالعه بوسیله افراد وارد مستقل ارزیابی می شود که اگر نتایج رضایت بخش باشد این تحقیقات با مدارک لازم جهت اخذ پروانه تولید و فروش و دادن "حق انصاری" معمولا پانزده یا بیست ساله به مسئولان در کشوری که کارخانه داروسازی قرار دارد ارائه می شود. گرفتن
هزینه متوسط تحقیقات آزمایشگاهی و بالینی و کل فرایند عرضه کردن یک داروی جدید برای یک شرکت داروسازی غربی در حال حاضر (1396 شمسی) بیش از یک بیلیون و نیم دلار امریکا تخمین زده می شود. بدلیل این خرج زیاد چنانچه که اولین شرکت داروئی سازنده دارو در تمام مراحل و اخذ مجوز عرضه این داروی جدید به بازار جهانی موفق باشد معمولا برای بیست سال به این شرکت داروئی سازنده "حق انحصاری" تولید و فروش آن دارو را میدهند.
در پایگاه اینترنتی سازمان غذا و داروی کشور امریکا در
www.fda.gov
در صفحه
http://www.fda.gov/drugs/developmentapprovalprocess/howdrugsaredevelopedandapproved/default.htm
برای روشن شدن فرایند عرضه یک داروی جدید توضیح داده شده است و در قسمتی از این صفحه به "از ماهی تا داروخانه" مسیر و مراحل تحقیقی تهیه داروی کلسی تونین را برای درمان پوکی استخوان در انسان مثال می زند و نشان می دهد که اساس این فکر از وجود این هورمون در ماهی سالمون به وسیله بیولوژیست ها صورت گرفت که با آزمایشات آزمایشگاهی متوجه شدند که هورمون کلسی تونین این نمونه ماهی سی برابر قوی تر از هورمون کلسی تونین در بدن انسان است و در پی آن برآمدند که از ساختمان شیمیائی هورمون کلسی تونین ماهی سفید سالمون استفاده کنند و داروئی برای درمان پوکی استخوان عرضه کنند که سرانجام این پدیده را به مرحله اجرا گذاشتند و توانستند که این داروی مفید را در دسترس عموم قرار دهند.
درباره فرایند تولید دارو هم حتما در ایران هم قوانینی در این زمینه وجود دارد که در روز ششم خرداد 1395با مراجعه به دو پایگاه اینترنتی وزارت درمان و آموزش پزشکی و سازمان غذا و دارو
http://www.fda.gov.ir/
http://www.behdasht.gov.ir/
و مرکز ثبت کارآزمائی بالینی برای ثبت مطالعات بالینی وجود دارد
http://www.irct.ir/fa/faq.php#10
در فرایند تولید دارو و کارآزمائی بالینی کمیته اخلاق پزشکی دانشگاه ها مانند سایر کشورهای جهان نقش نظارت و تایید دارند و کارآزمائی بالینی نظارت و برای اطلاعات بیشتر به:
http://www.irct.ir/fa/faq.php#10
مراجعه فرمایید. لطفاً به سوالی که شده و جوابی بوسیله مسئولان مرکز ثبت کارآزمائی بالینی کشور به فردی بنام علی داده شده است و در این پایگاه اینترنتی در روز 14 آبان ماه 1396 موجود بود توجه فرمایید. شکی نیست در فرایند عرضه داروی جدید وظیفه بسیار سنگینی بدوش داریم چون نه تنها احتمال لطمه به اعتبار و حیثیت جامعه علمی کشور مطرح است بلکه حق قانونی و اخلاقی بیمارانی که برای درمان خود دارو را مصرف خواهند کرد مطرح است.
"غذا و دارو" یک نام در دو کشور مختلف در باره آن در لینک ذیل بخوانید تا عقیده شما چه باشد.
جواب: در سال 1380 شمسی طبق گزارش "سلامت اقتصادی" در امریکا هزینه متوسط یک شرکت داروئی برای مراحل تهیه و عرضه کردن یک دارو جدید 802 میلیون دلار امریکا بود که این فرایند بطور متوسط برای شرکت داروئی ده تا پانزده سال طول می کشید و در 1395 شمسی این هزینه برای شرکت عرضه کننده داروی جدید بطور متوسط رقمی بالای یک بیلیون دلار امریکاست.
در نتیجه به دلیل خرج زیاد اولین شرکت داروئی سازنده دارو و طبق قوانین موجود معمولا برای بیست سال به شرکت داروئی سازنده آن دارو "حق انحصاری" تولید و فروش آن دارو را با برچسب برند میدهند. حق انحصاری به شرکت داروئی اجازه قانونی می دهد که معمولا با قیمت گذاری نسبتا بالا در ظرف هفت سال اول با فروش دارو در بازار هزینه خرج شده را جبران کنند و در بقیه دوران حق انحصاری شرکت سازنده دارو می تواند منفعت و سود ببرد که شرکت داروئی می تواند سود حاصل شده را در شرکت سرمایه گذاری کند و یا بین سهامداران شرکت تقسیم کند و یا ترکیبی از این دو.
شکی نیست که شرکتهای داروئی غربی به مرد م جهان خدمت فراوان نموده اند ولی صحیح و یا زیادی و یا بکلی غلط بودن وجود "حق انحصاری" شرکتهای داروئی غربی سازنده داروها و فروش انحصاری آن دارو به جهان با قیمتی که تقریبا خودشان مایل هستند موضوع بحث و کش مکش در بین گروه های فشار و حرفه پزشکی با شرکتهای داروئی بوده و ثمره این فشارها فقط به اجازه دادن ساختن ژنریک بعضی از داروهای ضد ایدز در هند و آفریقا از طرف شرکت سازنده آنها قبل از اتمام دوره حق انحصاری از طرف شرکت صاحب برند بوده است.
جواب: فرم های برند و ژنریک یک دارو هر دو حاوی مقدار مساوی موارد داروئی از همان دارو هستند در نتیجه می توان گفت که نمونه برند و نمونه ژنریک یک دارو از نظر اثر داروئی و مفید بودن "یکسان" هستند ولی از نظر قیمت کاملا متفاوت هستند. برای مثال "گلوکوفاژ" اسم برند یک داروی ضد بیماری دیابت قندی است و در صورتیکه اسم ژنریک و ارزان همین دارو "مت فورمین" است. این دارو علاوه بر بیماری دیابت قندی موارد استفاده دیگر در پزشکی دارد و پزشکان به دلیل ارزان تر بودن نمونه ژنریک را نسخه می کنند که همان اثرات داروئی نمونه برند را دارد.
اسم اولیه یا برند دارو یک برچسب تجاری است که بوسیله اولین شرکت داروئی سازنده آن دارو برروی آن گذاشته شده است و همچنین معمولا این اسم برند نشانگر آنست که این دارو هنوز زیر "حق انحصاری" شرکت داروئی سازنده آن است و هیچ شرکت داروئی دیگر در جهان حق ساخت و فروش این دارو را بدون اجازه رسمی اولین شرکت سازنده این دارو ندارد.
وجود دارو در فرم ژنریکی برای نسخه کردن توسط پزشکان از زمانی شروع می شود که حق انحصاری بیست ساله اولین شرکت داروئی سازنده دارو به اتمام رسیده باشد و یا در این دوران بیست ساله حق انحصاری، شرکتهای داروئی دیگر توانسته است با خرید مجوز از اولین شرکت سازنده دارو اقدام به ساخت ژنریک همان دارو بکنند.
نام برند یک دارو در کشورهای مختلف و یا منطقه های مختلف دنیا معمولا فرق دارد مثلا برندهای آموکسیل و تریموکس در کشورهای مختلف مربوط به ژنریک آموکسی سیلین است. البته بعضی داروها نمونه ژنریک ندارند مثلا برند دیسپورت را در انگلیس با برند دیگری بنام "ازلور" می فروشند و در امریکا و ایران و شاید بقیه جهان همین دارو را دیسپورت می نامند. بوتاکس هم برند در امریکا و ایران و کشورهای دیگر است ولی همین بوتاکس در بعضی کشورها با برند ویستابل عرضه شده است.
علاوه بر یکسان بودن نام ژنریک داروها در همه کشورها در بین اعضا جامعه پزشکی هم نام های تقریبا علمی داروها در همه کشورهای دنیا رد و بدل می شود. مثلا برند های دیسپورت، ازلور، بوتاکس و ویستابل در همه کشورهای دنیا تقریبا بوتولینوم توکسن آ است. گرچه این دارو نمونه ژنریک (از نظر مقدار اثر داروئی یکسان) ندارند ولی مشابه یکدیگر هستند. در نتیجه چنانچه پزشکی در هر نقطه دنیا بوتولینوم توکسن آ را نسخه کند در داروخانه هر کدام از این برندها و یا اگر ساخت کره و چین و کشورهای دیگر را داشته باشند با و یا بدو نه مشورت با بیمار می توانند به بیمار بدهند در صورتی که اگر پزشک در نسخه اش بنویسد مثلا بوتاکس یکصد واحد یک عدد دیگر داروخانه از نظر قانونی باید حتما همین برند بوتاکس را با همین مشخصات به بیمار بدهد. البته در اینجا هم برای داروخانه امکان ندارد که تضمین کند که بو تاکسی که می دهد بوتاکس اصل ساخت آلرگان امریکا است و در کشور ثالثی با استفاده از مشخصات و بسته بندی و مهر و موم بوتاکس بطور تقلبی ساخته نشده است
به همین دلیل است که باید تمام داروها را به صورت ژنریک و با کیفیت بالا در وطن بسازیم و تا زمانی که امر مهم و واجب محقق نشده است از داروهای قاچاق و تقلبی جلوگیری کنیم چون این مسئله امری حیاتی است و به قیمت از دست دادن جانها می شوند. برای اطلاع بیشتر از گرفتاری با داروهای تقلبی در اینجا کلیک کنید.
جواب: باوجود اینکه نمونه برند و ژنریک یک دارو از نظر خواص و اثرات داروئی یکسان هستند ولی از نظر مقایسه قیمت نمونه برند یک دارو با نمونه ژنریک آن معمولا تفاوت فاحشی دارند. نمونه ژنریکی دارو می تواند تا حدود نود درصد در مقایسه با نمونه برند خود در داروخانه ارزانتر باشد. چون شرکتهای داروسازی زیادی بعد از اتمام دوره بیست ساله حق انحصاری اولین شرکت سازنده دارو در کشورهای مختلف جهان شروع به ساختن نمونه ژنریک دارو می کنند بدو نه آنکه متحمل هزینه های فراوان برای تحقیق و کارآزمائی بالینی چندین ساله برروی دارو بشوند. دلیل دیگر ارزانتر بودن نمونه های ژنریکی داروها این است که این شرکتهای داروسازی سازنده نمونه ژنریکی داروها برای فروش با هم رقابت می کنند.
جواب: بله
چون مقدار داروی فعال و اثر بخش در نمونه ژنریک با نمونه برند هر دارو یکی است در نتیجه هر دو نمونه برند و ژنریک دارو از نظر اثرات بیولوژیکی، اثربخشی و موثر بودن برای مصرف کنند گان هم تراز و یکسان هستند. در حقیقت آمار در کشورهای غربی حاکی از اینست که بیش از پنجاه درصد از داروهای ارزان ژنریک در بازار آنها در همان کارخانجات شرکتهای داروئی که داروهای اولیه برند را به بازار عرضه کرده بودند تحت همان شرایطی که نمونه برند را ساخته اند به بازار با قیمت ارزان و به فرم ژنریک عرضه می شود. این شرکتهای داروسازی شرکتهایی هستند که بعد از اتمام دوره بیست ساله "حق انحصاری" برای رقابت با شرکتهای داروسازی دیگر وارد بازار ساخت و تولید و فروش نمونه برند شان به صورت نمونه ژنریک شده اند.
البته نا گفته نماند نگرانی بسیار جزئی حتی در کشورهای غربی برای بعضی پزشکان وجود دارد. چون به فرض اینکه نحوه ساختن این نمونه های ژنریکی دارو را در کشورهای مختلف نادیده بگیریم و براین عقیده باشیم که مقدار فعال ماده داروئی در دو نمونه ژنریک و برند هم یکی است با این وجود به دلیل وجود مواد خمیری، حفظ کننده و نگهدارنده، رنگی و مواد دیگر که در دو نمونه برند و ژنریک یک دارو با هم متفاوت هستند و ماده دارویی فعال در آنها حل شده است این امکان جزئی وجود دارد که نمونه برند و نمونه ژنریک دارو از نظر کیفیت هم تراز نباشند به دلیل آنکه نمونه برند از نظرهای اثر، طول تاثیر، قدرت تاثیر، ثبات و ایمنی در فرایند تحقیقات اولیه قبل از عرضه شدن به بازار تحت آزمایشات و مطالعات بالینی قرار گرفته ولی این مسئله در مورد نمونه ژنریک صدق نمی کند. با این وجود دکتر جهانگیر تقی پور قویا توصیه می کند که تا می توانید از نمونه ژنریک بجای برند استفاده کنید و معتقد هست که اغلب پزشکان دیگر هم همین عقیده را دارند
جواب: داروها در فرم ژنریک بسیار ارزانتر از نمونه برند شان هستند در صورتیکه از نظر همه خواص داروئی و مفید بودن همانند نمونه برند هستند. برای اطلاعات بیشتر در باره ژنریک و برند هر دارو اینجا کلیک کنید.
برای دریافت دارو به صورت ژنریک با پزشک معالج خود صحبت کنید. داروخانه نیز می تواند در این راه کمک کند. در کشورهای غربی مثل انگلیس که نویسنده این مطالب (دکتر جهانگیر تقی پور) سالها در طب ملی آن کشور کار کرده همه پزشکان برای صرفه جوئی در هزینه درمانی بیماران تشویق می شوند که در نسخه نویسی نمونه ژنریک دارو را نسخه کنند.
در حقیقت نسخه کردن دارو با نام ژنریک چنان به روشی طبیعی، اصلی و معمولی در آمده است که چنانچه نمونه ژنریک یک دارو وجود داشته باشد ولی پزشک معالج نمونه گران (برند) دارو را نسخه کند امکان دارد که از پزشک دلیل نسخه کردن نمونه برند دارو پرسیده شود. البته موارد نادری هم وجود دارند که پزشک با نسخه کردن یک داروی ضروری در فرم ژنریک مصرف آن عوارضی برای بیمار ایجاد کرده است که پزشک دست به دامن نمونه برند و گران همان دارو می شود به این امید که شاید برای بیمار نمونه برند قابل تحمل تر باشد که در پرونده بیمار علت نوشتن برند ثبت می شود.
در صورت آگاهی از موجودی نمونه ژنریک یک دارو، نسخه کردن ممتد آن دارو با نام برند و یا پیچاندن دارو با نمونه برند در داروخانه با وجود نسخه کردن پزشک به فرم ژنریک کار خوبی تلقی نمیشود چون خدای ناکرده امکان دارد برای بعضی افراد وارد اینطور تلقی شود که نماینده های فروش شرکت سازنده برند دارو که معمولا به پزشکان و داروخانه ها مرتبا سر می زنند به آنها اطلاعات و گاهی هم انعام و هدیه می دهند برروی پزشک و یا مسئول داروخانه اثر گذاشته اند.
جواب: گرچه نمونه برند و ژنریک یک دارو از نظر خواص و اثرات داروئی یکی هستند ولی نمونه ژنریک یک دارو نمی تواند از نظر بسته بندی و حتی شکل و شمایل قرص، آمپول، شربت و غیره کاملا شبیه و یا در فرمی همانند نمونه برند خود به بازار عرضه شود. چون از نظر قانونی داروی ژنریک باید از نظر قیافه ظاهری حتما باید با نمونه برندش فرق واضح داشته باشد که نمونه ژنریک نتواند از نام و نشان و اعتبار شناخته شده نمونه برند در بازار فروش سود ببرد.
از نظر قوانین کسب و کار و بازاریابی شرکتهای سازنده داروهای ژنریک برای همیشه اجازه ندارند که داروی اولیه برند را از نظر ظاهر و بسته بندی کپی کنند و دارویشان بجای نمونه برند اولیه جا بزنند. این حقی است که قانون گذاران به صاحبان نام های برند داده اند.
چه جوازی و یا معیارهای بررسی شده از طرف سازمان های موجود در دنیا از نظر علمی با ارزش تر است؟
جواب: گرچه در همه کشورها ی جهان سازمانی و اداره یی وجود دارد که داروها و وسایل پزشکی را قبل از عرضه به بازار از نظر ایمنی تایید می کنند و برای مصرف آن دارو و یا وسیله پزشکی در آن کشور پروانه مصرف (جواز) صادر می کند ولی هرکدام از این سازمان ها در کشور های مختلف جهان از نظر بین الملی ارزش جداگانه و متفاوت دارند.
از میان همه سازمان های موجود در کشورهای جهان گرفتن پروانه مصرف (جواز) از بازار مشترک اروپا و سازمان غذا و دارو در امریکا از همه مهم ترند.
معمولا همه شرکت های داروسازی و سازنده وسایل پزشکی برای ورود به بازار جهانی تمام همت خود را بکار می برند که برای محصول جدیدشان از یکی از این دو سازمان های معتبر جهانی جواز مصرف (محصول جدید که امکان دارد دارو یا وسیله و دستگاه پزشکی باشد) در بازار را بگیرند که به محصول آنها اعتبار بدهد چون مصرف کنند گان این محصولات پزشکی در جهان معمولا چشم به دیدن مارک تاییدیه یکی (بخصوص تایید بوسیله سازمان غذا و دارو در امریکا) و یا هر دوی این سازمانها دوخته اند.
کدام مهم ترند: داشتن تصدیق مصرف همگانی (جواز یا پروانه ورود دارو یا وسایل پزشکی به بازار) از بازار مشترک اروپا و یا از غذا و دارو در امریکا؟
جواب: از سازمان غذا و دارودر امریکا مهم تر است.
دکتر جهانگیر تقی پور که علاوه بر سالها طبابت در طب ملی بریتانیا همزمان کلینیک خصوصی با داشتن اطاق عمل و تجهیزات فراوان در لندن انگلیس اداره می کرده است و با جامعه پزشکی و نماینده گان فروش شرکت های داروسازی و فراورده های پزشکی در ارتباط بوده عقیده دارد که داشتن تاییدیه از سازمان غذا و دارو در امریکا
http://www.fda.gov/
بالاترین اعتبار را از نظر جامعه پزشکی در کشورهای غربی داراست. گرچه هیچ سازمانی بدون عیب نیست ولی سازمان غذا و دارو در امریکا با داشتن نیروی مالی کافی و نیروی انسانی مجرب و استقلال کامل نه تنها به مردم امریکا بلکه به مردم دنیا تاکنون خدمات بسیاری نموده است. دکتر جهانگیر تقی پور واقف است که در بریتانیا و سایر کشورهای اروپایی داشتن پروانه مصرف همگانی توسط سازمان غذا و دارو در امریکا اساس اطمینان از کیفیت کنترل دارو و یا وسیله پزشکی است.
داشتن جواز یا پروانه مصرف از اروپا با اشکالاتی مواجه بوده است که هنوز نتوانسته اند آنها را کاملا رفع نمایند. برای نمونه بنظر می رسد که استاندارد تصویب پروانه مصرف همگانی در 27 کشور عضو این جامعه مقداری متفاوت در نتیجه چنانچه دارویی و یا وسیله پزشکی بتواند از یکی از این کشورها پروانه بگیرد می تواند نشان سی ایی اروپایی را به یدک بکشد.
جواب: گرچه اغلب داروها ریشه گیاهی و طبیعی دارند ولی از نظر من پزشک دارو ماده ئی است که از مراحل چندین ساله تحقیق و آزمایش در آزمایشگاه و مطالعات کارآزمائی بالینی بر روی بیماران سربلند بیرون آمده است و در هر کشور سازمانی با قدرت های قانونی وجود دارد که با دقت این مطالعات علمی را مورد بررسی کارشناسی قرار داده و در صورت اطمینان از نتایج فرایند مطالعاتی علمی به شرکت داروسازی پروانه تولید و فروش دارو داده می شود. من بعنوان یک پزشک نه تنها ترکیب و فرمول دارو را می توانم مطالعه کنم بلکه معمولا از چگونگی اثرات آن دارو در بدن آگاهم و عوارض دارو با مطالعات علمی مشخص شده است و واقف هستم که مطالعات علمی برروی داروی جدید و یا هر داروی قدیمی در مرحله عرضه آن به بازار ختم نمی شود بلکه تا موقعی که این دارو در مصرف است بیماران مصرف کننده هر دارو با گزارش هر گونه عوارض احتمالی جدید، پزشک معالج آن بیمار وظیفه قانونی و اخلاقی دارد که این عارضه جدید احتمالی دارو را به مراکز مسئول در آن کشور گزارش دهد که با گزارشات دیگر در باره عوارض احتمالی جدید دارو مقایسه شود و در صورت نیاز مطالعات بیشتری برروی دارو صورت گرفته و تا در صورت نیاز تمام جامعه پزشکی کشور را در جریان عارضه جدید دارو قرار دهند و در صورتیکه عارضه جدید برروی وضع عمومی و بدن بیماران اثرات جدی معکوس داشته باشد سازمانی مسئول با قدرت قانونی وجود دارد که می تواند بطور سریع جلوی ادامه تولید و فروش دارو را گرفته و حتی دارو را از داروخانه ها و انبارها جمع آوری و تخریب آن دارو را سرپرستی و مدیریت کنند.
بعلاوه معمولا پزشک با تحصیلات و تجربه چندین ساله در مراکز دانشگاهی و علمی دارو را نسخه می کند و پزشک مطمئن است که سود استفاده آن دارو برای بیمارش بیش از ضرر آن دارو است و به بیمار اطلاعات علمی می دهد.
در مقایسه با مطالعات علمی دقیق و دقت سازمانی با کارشناسی علمی و قدرت قانونی برروی تولید و فروش داروها، متاسفانه با وجود عوارض احتمالی گیاهان داروئی طب سنتی و عطاری، فراورده های آرایشی و مکمل های ویتامینی مورد استفاده عموم در ایران تقریبا کنترل علمی در تهیه و فروش آنها به عموم وجود ندارد. در حقیقت مواد گیاهی عطاری و آرایشی و تقویت کننده ویتامینی و مشابه را مقامات مسئول جز مواد غذائی بحساب می آورند و فقط امکان دارد که زمانی که عوارض جدی آنها به آنها گزارش و پی گیری شود امکان دارد دست به اقدام بزنند. عجیب اینکه باوجود فقدان مطالعه علمی قابل کارشناسی برروی مواد گیاهی عطاری و آرایشی، عرضه کنند گان آنها برای فروش آنها به مردم بطور آشکار از ادعاهای درمانی گزافه گوئی استفاده می کنند در صورتیکه از نظر اخلاقی و قانونی پزشک نمی تواند ادعای بیش از تبحر و تجربه اش کند و خود را برتر از سایر پزشکان به مردم عرضه نماید.
file:///C:/WEBSITE/نهایی%20فرستاده%20شد%20معززی/مقاله%20ها%20فیل%20ها/published%20-%20what%20is%20%20healthy%20diet.pdf
آیا استفاده از رژیم غذایی کم نمک و بسیار کم نمک برای سلامتی زیان آور است؟
جواب: بله، رژیم غذایی کم نمک، بسیار کم نمک یا کاملا بدون
نمک برای سلامت مضر و امکان دارد خظرناک باشنا. بطور کلی بدن انسان در شبانه روز به 2300 ملی گرم سدیم (حدود 40 درصد نمک معمولی سدیم و 60 در صد آن کلر است یعنی حدود 5 گرم نمک در 24 ساعت شبانه روز است) احتیاج دارد که نمک کمتر از این مقدار برای سلامتی انسان هم مضر می باشد برای مثال بعضی از عوارض منفی رژیم غذایی کم نمک عبارتند از:
1.
بعضی تحقیقات پزشکی نشان داده اند که غذای بدون
نمک یا بسیار کم نمک باعث بالا بردن کلسترول بد خون و تریگلیسرید خون می شود که این تغییرات خونی با ازدیاد عوارض قلبی عروق همراه است.
2.
چندین مطالعه تحقیقاتی بالینی پزشکی نشان داده اند که خوردن کمتر از 3000 میلیگرم سدیم (یعنی سه گرم سدیم که تقربیا معادل شش گرم نمک است) در شبانه روز ریسک مردن در اثر ناراحتی قلبی را افزایش می دهد.
3. در یک تجزیه و تحلیل مطالعات پزشکی (متا انالیز) دریافتند که گرچه غذای کم نمک باعث کاهش فشار خون می شود ولی اثرات کمی نمک برروی
قلب تقریبا ناشناخته است برای مثال دراین تجزیه و تحلیل علمی پزشکی دریافتند که خطر مرگ
در افرادی که به نارسایی قلب مبتلا هستند و از رژیم غذایی کم نمک هم استفاده می کنند 160 درصد افزایش یافته است
4. رژیم غذایی هم نمک با عث ایجاد مقاوم به انسولین در بدن و کمتر موثر بودن انسولین در بدن می شود
5. در بیمارانی که به دیابت قندی نوع 2 مبتلا هستند - رژیم غذایی کم نمک با ازدیاد خطر مرگ آن ها همراه بوده است
بنابراین تحقیقات پزشکی رابطه بین استفاده از رژیم غذایی کم نمک با بالا رفتن کلسترول بد و تریگلیسرید خون و کم اثر بودن انسولین در بدن را نشان داده و مهمتر اینکه تحقیقات علمی همچنین نشان داده است که رژیم غذایی کم نمک با ازدیاد مرگ در بیماران با نارسایی قلبی و یا ناراحتی قلبی و دیابت نوع دو می شود.
آیا با این توضیحات می توان از رژیم کم نمک استفاده کرد؟
جواب: گرچه رژیم غذایی بسیار پر نمک و شور خطرناک است ولی باید دانست که رژیم غذایی کم نمک هم بدون خطر نیست و رژیم غذایی بسیار کم نمک علاوه بر نداشتن طعم مناسب برای سلامتی فرد بخصوص در افرادی که از بیماری های قلبی وعروقی رنج می برند خطرناک است.
در نتیجه در هر سنی هستید بهتر است در مصرف نمک محتاط بود و همانند رعایت اعتدال در استفاده از هر ماده مناسب غذایی بهتر است که در مصرف نمک هم کمال اعتدال را رعایت کرد. در حقیقت تحقیقات پزشکی نشان داده است که در بعضی موارد مانند فشار خون بالا و برای کسانی که از سنگ کلیه رنج می برند پیروی از رژیم غذایی نسبتا کم نمک زیر نظر پزشک برای سلامتی سودمند است.
منابع اطلاعات
. 1. Effects of low sodium diet versus high sodium diet on blood pressure, renin, aldosterone, catecholamines, cholesterols, and triglyceride.
https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/12535503
2. Sodium intake and mortality in the NHANES II follow-up study.
https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/16490476
3. The association between dietary sodium intake, ESRD, and all-cause mortality in patients with type 1 diabetes.
https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/21307382
4. Fatal and nonfatal outcomes, incidence of hypertension, and blood pressure changes in relation to urinary sodium excretion.
https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/21540421
5. Urinary sodium and potassium excretion and risk of cardiovascular events.
https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/22110105
6. Reduced dietary salt for the prevention of cardiovascular disease: a meta-analysis of randomized controlled trials (Cochrane review).
https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/21731062
7. Low-salt diet increases insulin resistance in healthy subjects.
https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/21036373
8. Moderate dietary salt restriction increases vascular and systemic insulin resistance.
https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/10371376
9. Decreased insulin sensitivity during dietary sodium restriction is not mediated by effects of angiotensin II on insulin action.
https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/12691602/
10. Salt intake and insulin sensitivity in healthy human volunteers.
https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/17425514/
11. Dietary salt intake and mortality in patients with type 2 diabetes.
https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/21289228
12. Salt sensitivity of blood pressure in humans.
https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/8613190
13. Impact of nutritional factors on incident kidney stone formation: a report from the WHI OS.
https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/22425103